• Visueel : Goudgeel met een zweem van groen.
• Neus: Citroen, limoen en jonge Kiwi met een lichte mineralige ondertoon. Fris-fruitig en bloemig parfum. Levendige alcohol.
• Mond: fris opzittend zuur (citroen) met zilte toets. Granny Smith met jonge perzik en lichte bittertoets. In de finale stevige alcohol, lichtjes karamel/vanille. Behoorlijk lange afdronk.
• Conclusie: Frisse, fruitige, behoorlijk krachtige wijn. Goed gekoeld wordt hij een ideaal maatje op het zomers terras.
• G: 13.5 / 5.86 €.

• Visueel: Citroengeel met groene schijn.
• Neus: Gekonfijt wit fruit, rijpe peer en kruisbessen, vanille en karamel.
• Mond: eerder mild-zure, wat mollige aanzet: witte bes, middelrijpe appel. Kruidige afdronk met opzittend zuur in de finale.
• Conclusie: Eerder bescheiden, wat brave wijn met wat voorspelbare kenmerken.
• G: 11 / 11.15 €

• Visueel: Oud goud
• Neus: Zeer nadrukkelijk eikenhout, vanille, karamel, sherry. Zeer kruidig.
• Mond: Aanzet van eikenhout, ook wat petroleum, pompelmoes.
  Lange, kruidige, rokerige afdronk met persistent zuur.
• Conclusie: Kruidige, krachtige wijn. (Wat teveel verwend in eik??)
• G: 12.5 / 9.75 €

• Visueel : Diep kersenrood. Grote concentratie.
• Neus: Rijp rood accent in de aanzet. Cassis, rijpe kers, zwarte pruim, cacao. Krachtige alcohol.
• Mond: Noordkriek (zuur-bitterbalans), cacao, zwart bosfruit en blauwe pruim.
  Soepele tannines en levendig zuur strijden in de finale.
• Conclusie: Behoorlijk uitgebouwde wijn met typisch Merlot- karakter.
  Wel wat braaf en doorsnee.
• G: 11 / 8.06 €

• Visueel: Kriek met paarse robe.
• Neus: Hoogtonige geur van stevige esters, framboos, zwarte bes, jonge braam, een vleugje Eucalyptus.
• Mond: Doet sterk aan Syrah denken (inclusief ledertoets). Krachtig zuur. Jonge framboos en harde zwarte pruim.
• Conclusie: Wat eenvoudige wijn, weinig gecompliceerd maar correct. Wat te zuur??
• G: 13 / 4.10 €

• Visueel : Kriek met paarse robe.
• Voldragen rood en zwart fruit. Stevige kruidigheid: leder en zwarte chocola. Krachtige alcohol.
• Mond: fijn afgeronde maar krachtige tannines, aangevuld door stevig zuur. De afdronk is krachtig en vol.
• Conclusie: evenwichtige, pittige wijn met voldoende tannines
• G: 13.5 / 8.58 €

• Visueel : Licht geëvolueerd kriekenrood.
• Neus: Oude-keldergeurtje, teelaarde, champignons. Boerenjongens, chocola, zwarte braam, gebrande suiker.
• Mond: De smaak ligt opvallend in de lijn van de neus. Voldragen zwart en gekonfijt fruit, champignons,. Soepele, krachtige tannines. Lengte en kwaliteit zijn aanwezig. Kruidige finale.
• Conclusie: Goede, evenwichtige wijn met gevarieerde lengte en aangename finale
• G: 14.5 / 9.30 €

• Visueel: Zeer diepe kersenkleur met paarse tint.
• Neus: rijp donker en gekonfijt bosfruit. Zwarte braam, boerenjongens, eucalyptus. Chocolade en vanille.
• Mond: Zelfde donkerfruitimpressie. Kruidigheid alom, straffe maar zeer toegankelijke, breed uitgebouwde tannines.
• Conclusie: Grote wijn met alles erop en eraan!
• G: 15.5 / 14.75 €.

Als men met wijnliefhebbers praat over klasse wijnen van de “oude wereld”, dan wordt dikwijls één land vergeten: Portugal. Het kleine broertje in de Europese Gemeenschap wordt wat stiefmoederlijk behandeld, ook als het op wijn aankomt.

Toch waait er momenteel een nieuwe wind door het land, die zeker ten goede komt van de wijnbouw. Het is verfrissend om te zien én te proeven hoe de Portugezen zich onderscheiden in de wijnwereld. Zowat overal ter wereld werkt men tegenwoordig met hetzelfde handvol druivenrassen en vinificatietechnieken om commercieel succes te hebben. In Portugal daarentegen vind je een mengeling van oude en moderne technieken, alsook een gans gamma van inheemse druivenvariëteiten, waarmee men probeert te scoren.

Dit ‘anders zijn’ zit hun in het bloed en heeft een geschiedkundige achtergrond. Portugal maakt samen met Spanje een onderdeel uit van het Iberisch schiereiland en wordt dikwijls over één kam gescheerd met de Spaanse cultuur, voeding, taal en wijnen. Onterecht !

De geschiedkundige roots zijn totaal verschillend. Terwijl Spanje’s oorspronkelijke bevolking gevormd werd uit Iberiërs (rondzwervende Berbers) en Liguriërs (Romeinen) werd Portugal eerst bevolkt door Lusitaniërs (Kelten). Ook zij vermengden zich dan later met Feniciërs, Grieken, Moren, Germanen en Romeinen. Het zijn deze laatste die de wijnbouw introduceerden in gans Iberië. Na de Romeinse overheersing bleef Spanje sterk beïnvloed door de andere Mediterrane Zeelanden. Portugal richtte zich echter meer op de Atlantische Oceaan. Getuige daarvan is hun geschiedenis als grote zeemogendheid met vele kolonies. Ze bleken dus door de tijd heen altijd al een andere koers te varen…
Behalve Madredeus, Maria João Pires, Jose María Eca de Queiroz heeft dit land nog heel wat in zijn mars. In de jaren zestig begon João Nicolau Almeida van Ramos-Pinto met nieuwe wijnexperimenten. Hij begon dus lokale druivenrassen te verbouwen in verschillende microklimaten en deze naar Franse stijl te vinifiëren. Met succes. Momenteel heeft het Instituto Agronomia testprogramma’s lopen met een 36-tal inheemse variëteiten. Verschillende van deze druivenrassen worden gebruikt voor het maken van port, maar blijken op zichzelf of in blends ook klassewijn voort te brengen.

2. Situering

Portugal is het zevende wijnproducerende land ter wereld. Qua oppervlakte komen ze op de zesde plaats. Een kwart van de bevolking is rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken bij de wijnbouw !

In wijnconsumptie per capita nemen ze de 3e plaats in op wereldvlak. Begrijpelijk als je met zo’n massa mensen in deze branche werkt.

42% van de totale wijnproductie is witte wijn (branco); 58% is rode wijn (vinho tinto).

Het klassement van de EG (1986) onderscheidt twee hoofdgroepen: de tafelwijnen en de kwaliteitswijnen.
De tafelwijnen worden als volgt onderverdeeld:

• Vinho de Mesa: geproduceerd in Portugal, oorsprong onbekend en zonder jaartalvermelding;
• Vinho (de Mesa) Regional: betere tafelwijnen geproduceerd in Terras do Sado, Alentejo, Rios do Minho, Trás-os-Montes, Beiras, Algarve, Ribatejo of Extremaduro;

• IPR: Indicação de Proveniência Regulamentada (1988) 28 regio’s: o.a. Chaves, Pinhel, Cova da Beira, Varosa,...
• DOC: Denominação de Origem Controlada = de AC- wijnen van Portugal = de garrafeirawijnen: 14 regio’s

• Vinhos Verdes: produceert hoofdzakelijk rode wijn maar is gekend om zijn witte wijn
• Porto e Douro: 50% port - 50% garrafeirawijnen
• Bairrada: hoofdzakelijk rode wijnen (baja druif) met een hoge zuurtegraad
• Dão: strenge wijnen met veel zuren en harde tannines
• Bucelas: de witte wijn van Lisboa; sherrysmaak
• Colares: ramiscodruif op niet-geënte stokken en verbouwd op de zandbodem/stranden bij Sintra
• Carcavelos: op sterven na dood gebied bij Estoril; likeurwijn
• Setúbal: befaamde moscatel (muscat d’alexandrie)
• Alentejo (!): 8 subregio’s; een nieuwe DOC sedert 19/08/1998
• Portimão, Tavira, Lagoa & Lagos: witte & rode wijn enkel voor lokale consumptie
• Madeira: versterkte wijn uit de Atlantische Oceaan (t.h.v. Casablanca)

• Vinhos Espumantes de Qualidade Produzidos em Regiões Determinadas: schuimwijn uit de Douro, Bairada, Dão en Varosa
• Vinhos Licorosos de Qualidade Produzidos em Regiões Determinadas: andere likeurwijnen

3. Wijnregio´s die voorkomen in de degustatie

3.1. Bucelas (nr. 5 op de kaart)
Deze streek verkreeg haar DOC in 1911 en is een vrij kleine streek met 210 ha wijngaarden. Het is gelegen in de Estremadura, op 25 km ten noorden van Lissabon. Bucelas ligt in de vallei van de rivier de Trancão waar zowel in het dal als tegen de hellingen wijnbouw wordt bedreven.
De bodem bestaat vooral uit klei en zand, tegen de hellingen overheerst kalksteen.
Bucelas kent echter één beroemde witte wijn die onder de DOC valt en moet minimaal voor 75% uit de cultivar Arinto zijn samengesteld. Deze wijnen lijken enigszins op de Duitse Riesling.

3.2. Vinho Verde (nr. 1 op de kaart)

Deze DOC stamt uit 1908 en ligt in het Rios Minho-gebied in het noordwesten van Portugal en stekt zich uit van de rivier de Douro tot aan de rivier de Minho, die de grens met Spanje vormt.
De Vinho Verde wordt van noord naar zuid omgeven door bergen: Serra da Peneda, Serra do Geres, Serra da Cabreira, enz….
Ofschoon “verde” groen betekent en men spreekt van Vinho Verde wijnen zijn de wijnen uit het gebied niet groen. Het begrip “vinho verde” betekent voor de Portugezen namelijk een jonge wijn;
De Vinho Verde bezit circa 65.000 ha wijnbouw en 46.000 wijnbouwers, dit duidt erop dat de gemiddelde bedrijfsgrootte klein en betekent veel cooperaties in de streek.

3.3. Terras do Sado (nr. 8 en 42 op de kaart)

Dit grote gebied begint ten zuidoosten van Lissabon aan de overzijde van de rivier de Taag terwijl in het centrum de rivier de Sado stroomt.
In deze regio liggen 2 DOC´s:

• Setúbal en Palmela

• Bucelas (zie hierboven), Colares en Carcavelos

• Alenquer, Arruda, Obidos en Torres Vedras

• Portalegre, Borba, Redondo, Reguengos, Vidiguera, Évora, Granja-Amareleja en Moura.
  Het maximum rendement bedraagt ook hier 55 hl/ha (11,5% alcohol), maar vermelden van de colheita (jaartal) is niet verplicht !
  De toegelaten casta’s (druivenrassen) verschillen volgens de 8 subregio’s. De belangrijkste zijn echter:
• trincadeira preta (tinta amarela): geeft vooral kleur en aromacomplexiteit
• aragonez (tempranillo): geclaimd als inheems; grootse, droge, donkere & geurige wijn
• periquita: krachtig, met een hoge zuurtegraad; vergelijkbaar met sangiovese
• alicante bouschet: petit bouschet (teinturier-hybride) X grenache: productief en kleur
• grand noir (de la calmette): kleurgevend; obscure Franse druif

De Dão is gelegen in het zuidelijk deel van de Beira Alta en ten zuiden van de rivier de Douro.
In de streek stromen 2 belangrijke rivieren namelijk de Dão (waarnaar de DOC is genoemd) en de Mondego.
De Dão (een grote hoogvlakte) wordt omringt door een viertal bergen. Circa 50% van deze streek is bedekt met bossen en slechts 5 % door wijngaarden (voornamelijk verweerde graniet). De wijnbouw wordt voornamelijk bedreven op de terrassen tegen de hellingen
De opbrengsten zijn niet meer dan 20 hl per ha.

4. Druivenrassen (inlandse) die voorkomen in de degustatie

4.1. Arinto
Stamt mogelijk af van de Riesling. Draagt ook de naam Padernã in de Vinho Verde.
Het is een laatrijpende witte topcultivar die overal in Portugal is aangeplant maar voornamelijk in de Bucelas erg belangrijk is.
Geeft blijvend een hoge zuurtegraad, en frisse aromatische en fruitige wijnen met citroengeur.

4.2. Alavarinho
Een van de beste witte druivencultivars die voornamelijk in de Vinho Verde is aangeplant. Wordt ook nog Galego of Galeguinho genoemd.
Geeft geen grote opbrengst met een goede zuurtegraad, fraai aroma (appel) en een hoog alcoholgehalte.

4.3. Tinta Miúda
Cultivar die nog van weinig belang is voor de portproductie en voornamelijk verbouwd wordt in de Estremadura en de Rebatejo. In de Rioja (Spanje) ook de Graciano geneomd en in Frankrijk de Morrastel.

4.4. Tinta Roriz
Deze vroegrijpe en productive cultivar draagt ook wel de naam Aragonez en Tempranillo (Spanje). Levert volle, krachtige en kruidige wijnendie diep rood gekleurd zijn. Zijn meestal lang houdbaar vanwege het hoge tanninegehalte. Het geeft wijnen die weinig zuren bevatten met een fraai aroma van bloemen, vruchten en kruiden.

4.5. Castelao
Is ook bekent onder de naam Periquita in Zuid Portugal. Produceert volle lichtgekleurde wijnen die veroudering vragen. De wijn is robijnrood en heeft meestal een boeket van frambozen en andere vruchten.

4.6. Trincadeira
Ook bekent onder de naam Tinta Amerala. Vooral geteelt in het Dourodal. De wijnen hebben een hoog alcoholgehalte evenals een hoog tanninegehalte.
De smaak is overwegend aromatisch (pruim en chocolade).

4.7. Touriga National
Topdruif uit de Dourostreek en belangrijk voor heel Portugal. De jonge wijnen bezitten veel alcohol en taninne. Zij geuren naar bloemen, en rijpe vruchten en een aroma van zwarte bessen en munt.

4.8. Jaen
Draagt in Spanje dezelfde naam, mogelijk si deze cultivar verwant met de cabernet franc.
Levert aromatisch wijnen op met weinig tannine, veel alcohol en lage zuurtegraad.

• 3 nov 03
• 15 dec. 03
• 5 jan. 04
• 2 feb. 04