| 2003: Pinotage |
 |
3 februari 2003
door Ronny Vos
Verslag: Bert Gilles
Afwezig: Tuur, Marc
Verontschuldigd: Lieve Gryffroy, Theo Heselmans | |
|
| Intro | Over het nut van monocépage-proeven
Het proefpanel van Te Judice begon andermaal in topvorm aan een behoorlijk lastige klus: het vergelijkend proeven van één enkele cépage, de hele avond door.
Het nut van een monocépage-proeverij is dubbel: door het consequent evalueren van eenzelfde druivensoort tijdens één proefsessie, eindig je meestal met een duidelijk zicht op en aanvoelen van de specifieke karakteristieken van dat type wijn.
Gemeenschappelijke kenmerken ( kleur, smaak, aroma’s, concentratie…) komen bij ieder nieuw proefstaal terug en vormen zo de “gemeenschappelijke stam”. Het tweede nut heeft te maken met de meer dan gewone concentratie die van de proever wordt gevraagd om, naast die gemeenschappelijke stam, de vaak subtiele nuanceverschillen tussen de te proeven wijnen te ontdekken en te omschrijven. Die opdracht wordt overigens steeds moeilijker naargelang het aantal genuttigde glaasjes toeneemt…
Toch is het net dat soort oefeningen die de geest, de neusvleugels en de papillen van de wijnliefhebber alert houden.
Noem het maar een soort doorgedreven training!
Tenslotte is de studie van monocépages DE voorwaarde om later met enige kans op succes
het avontuur van de blindproef te wagen.
 |
| Selectie | De druivenvariëteit die ons een hele avond zal bezighouden is de Pinotage, een haast uitsluitend in Zuid-Afrika verbouwde kruising tussen de befaamde Pinot-Noir en de Cinsault, die vroeger onder de naam Hermitage bekend stond. Precies omdat Zuid-Afrika van deze druif het quasi-monopolie heeft én ze daar ook het beste van zichzelf blijkt te geven, betekent de Pinotage voor dit wijnland wat de Zinfandel voor de US, de Sangiovese voor Italië, de Tempranillo voor Spanje of de Tiense Suiker voor de Vlaamse wijnbouw vertegenwoordigt…
In nogal wat (wijn)middens, en vooral daar waar vooroordelen weliger tieren dan originele of kritische gedachten, wordt de Pinotage nogal eens laatdunkend afgedaan als een wat “boerse druif” , alleen geschikt om de wat simpele witman de ellende van zijn rurale bestaan middels een zachtmoedige roes even te doen vergeten. Allicht vindt dit vooroordeel zijn oorsprong in de geschiedenis van Zuid-Afrika zelf waarin de Boeren (van Nederlands-Vlaamse origine) een belangrijke rol speelden en nog spelen. Houdt het vooroordeel stand of sneuvelt het smadelijk onder het streng maar rechtvaardige oordeel van Te Judice? Acht proefflessen verder zal het verdict klaar, helder en onverbiddelijk zijn!!!
Boland Kelder 2001
- Visueel: Intens paars-kersenrood.
- Neus: Kruidig-prikkelende aanzet, vlierbes-framboos-rode besjes. Stevige alcohol.
- Smaak: Volle, krachtige smaakaanzet met opvallende bittertoets, zwarte chocola, stevige tannines, donker gedroogd fruit, krent en zoethout.
- Conclusie: Geen softie: krachtige, geconcentreerde wijn die vele combinaties aankan.
Gemiddelde score: 13.5 / 6.85€ Mondovino
Nederburg 1999
- Visueel: Kriekenrrood.
- Neus: Aanzet van wat overrijp pourriture-geurtje. Volrijp donker en gedroogd fruit, beetje leder.
- Smaak : Levendig zuur op de tong, volop voldoende en smakelijke tannines, kruidig en pompelmoes-bitter, aangevuld met rijp rood fruit. Alcohol en lengte zijn op niveau.
- Conclusie: Een Pinotage met vlot en kruidig karakter.
G: 13.5 / 6.95€ Makro
Blauwklippen, Stellenbosch 2000
- Visueel: Geconcentreerde kers, paarse robe. Zeer fijn parelend.
- Neus: Zeer kruidige, prikkelende neus met duidelijke hout (Amerikaanse eik)-impressie. Rode neusjes, maar ook bitter-donkere fruitgeur. Stevige alcohol.
- Mond: Zeer krachtige, droge maar vlotte en smakelijke tannines. Bitter-fruit in harmonie, aangevuld met donker, volrijp fruit, jeneverbes, trtopisch hout en lichte blonde tabak in de finale.
- Conclusie: Smakelijke, evenwichtige, fijnbesnaarde wijn.
G: 14 / 9.5€ Taste
Southern Right 2001
- Visueel: Geconcentreerde kers met paarse tint.
- Neus: Een aanzet van zwavel en gebrand vat, die, na enig opschudden, verdwijnt. Donkerder fruit: braam en bosbes. Zeer krachtige alcohol maar eerder discrete houttoets (licht vanilleus).
- Smaak: Zeer krachtige, droge tannines, prezent zuur en chocolade-bitter, mooi in harmonie. Goede mondvulling. Fijnkruidige, warme finale.
- Conclusie: Weerom een fijne, soepele Pinotage.
G: 15 / 12€ Taste
Delheim 2000
- Visueel: Inkt-achtige concentratie van kers met paarse tint.
- Neus: Houttoets; oude eik, kreupelhout, humus. Rijper donker en gekookt fruit.
- Smaak: Volop krachtige, bittere en droge, maar smakelijke tannines. Rijp donker fruit en cacao. Mooie droogkruidige (peper)finale.
- Conclusie: Dankzij zorgvuldige druivenselectie en goed gedoseerde Frans-Amerikaanse eiklagering, kwam hier een wijn met veel evenwicht en finesse tot stand..
G: 15.5 / 12.34€ Mondovino
Groenekloof 1998
- Visueel: Geëvolueerd kriekenrood.
- Neus: Impressies van bosgrond, champignons en tabak. Gebrande suiker en donker, rijp fruit. Stevige, maar niet-dominerende alcohol.
- Smaak: Smakelijke, soepele tannines, vlotte zuren, gekookt fruit en pruimenjam, koffie en pure chocola, een beetje zoethout, leder en vanille
- Conclusie: Volle, smakelijke wijn. Op de top van zijn mogelijkheden. Nagenoeg foutloos maar misschien wat gladjes…
G: 15 / 13€ Taste
Babich Wines Limited – New-Zealand. 2000
- Visueel: Kers met paarse tint.
- Neus: Ietrwat simpele fruitgeur: confituurneus, rode neusjes, snoepwinkel, framboos.
- Enige kruidigheid merkbaar: kreupelhout en koffie.
- Smaak: Vlotte aanzet van soepele, smakelijke tannines, volop rijper rood fruit, coulis
- van framboos. Andermaal ( niet-bittere) chocola . Zacht en vlot.
- Conclusie: Fijne, maar wat profielloze wijn.
G: 14 / 10.40€ Taste
Lanzerac 2000
- Visueel: Paarsrood met diepe kleurconcentratie.
- Neus: Soepele geur van jonge banaan, middelrijp rood en donker fruit, cassis en blonde tabak. Bosgeur en voldoende alcohol
- Smaak: Heerlijk speelse, droge en smakelijke tannines, verfijnd en soepel. Rood en donker fruit met tintje zoethout en chocola : elegant mondvullend met peper en tropisch hout in de finale.
- Conclusie: Grote klasse uit Zuid-Afrika!!!
G: 16.75 / 18€ De Wijnkelder
|
| Welke Wijnen | 
|
| Argentinië Informatie | De vele smaken van Zuid-Afrika.
| Het zuidelijkste puntje van Zuid-Afrika wordt ingesloten door twee machtige oceanen: de Atlantische Oceaan in het westen en de Indische Oceaan in het oosten. Hier, in de schaduw van de indrukwekkende Tafelberg, ligt de meest toverachtige Kaap ter wereld. Kaapstad, locaal bekend als Mother City, is de toegangspoort tot de uitgestrekte wijngebieden van Zuid-Afrika. Door haar strategische positie ontmoeten en mengen de culturen van Afrika, Europa en het Oosten zich hier al 350 jaar. Hierdoor is een stad ontstaan die aan de ene kant oud is en rijk aan historie, maar tegelijk ook modern is en levendig qua cultuur.
De Kaap is getuige geweest van vele gedenkwaardige gebeurtenissen in de geschiedenis van Zuid-Afrika. |
|
Eén daarvan is de historische wandeling van Nelson Mandela, toen hij in 1990 zij vrijheid tegemoet liep, na een lange periode van gevangenschap om politieke redenen. Vandaag de dag is Zuid-Afrika een vredige democratie, een levendig land, waar door een grote verscheidenheid van alles te beleven valt. Deze grote variatie is ook duidelijk terug te vinden in het aanbod van Kaapse wijnen.
|
| Er wordt in de Kaap al meer dan 300 jaar wijn gemaakt. Kaapse wijnen weerspiegelen het klassieke element en de traditie van de Oude Wereld, maar worden tevens beïnvloed door de hedendaagse stijlen van de Nieuwe Wereld. Een nieuwe generatie wijnproducenten maakt dankbaar gebruik van de meest moderne wijnbouwtechnieken en trends in de wijnwereld. Zij bouwen verder op de bestaande kennis en profiteren optimaal van het unieke terroir om prachtige wijnen te produceren die internationaal prijzen in de wacht slepen.
De dynamische Kaapse wijnindustrie blijft streven naar verbetering en gaat de uitdaging van een wereldwijde concurrentie met vertrouwen aan. |
Dit blijkt eens te meer uit het feit dat er nu al wijn geëxporteerd wordt naar meer dan 80 landen over de gehele wereld. Deze wijnen staan voor hun ras, klimaat, bodemsoort en de mensen van de Kaap en vertellen hun verhaal aan de hele wereld.
Een groot scala aan wijngebieden in één land.
Het Wine of Origin Scheme verdeelt Zuid-Afrika in wijnregio's, die weer zijn onderverdeeld in wijndistricten die veel van elkaar verschillen. Sommige van deze districten bestaan uit kleinere wards, waar specifieke klimaten en terroirs zorgen voor duidelijke verschillen in druivensoorten en wijnstijlen.
De Kaapse wijngebieden bevinden zich in een uitgestrekt geografisch gebied: van de noordelijke West Coast regio aan de Atlantische Oceaan tot aan de drogere streken van het oostelijk gelegen Klein Karoo. Meer dan 100.000 hectare wijngaard wordt bewerkt door ongeveer 4.500 wijnbouwers en er wordt in meer dan 340 wijnkelders en estates wijn gemaakt. Het klimaat van de West Kaap is mild, met zachte zomers en koele winters. De zomerhitte wordt getemperd door de ijskoude Benguela golfstroom, die vanaf de zuidpool in noordelijke richting langs de kust van Afrika trekt.
De Zuid-Afrikaanse wijngebieden behoren tot de mooiste ter wereld.
Ze verschillen sterk van karakter: van het historische Constantia op de hellingen van de Tafelberg tot gebieden rondom eeuwenoude steden als Stellenbosch, Paarl en Franschhoek; van gebieden in de kalkrijke valleien van Robertson en Worcester in de Breederiviervallei tot gebieden in de open vlaktes van de Olifantsrivier in het noordwesten en droge rivierbeddingen van Calitzdorp in Klein Karoo.
Al deze gebieden hebben overigens hun eigen wijnroutes waar bezoekers altijd welkom zijn.
Wines of Origin
In 1973 werd een systeem van herkomstbenamingen ingevoerd om de kenmerkende eigenschappen van de diverse wijnen te beschermen en beter herkenbaar te maken. De wijnen ontlenen hun eigenschappen en kwaliteiten niet alleen aan hun gebied en estate, maar ook aan hun specifieke druivensoort en oogstjaar. De Zuid-Afrikaanse wijngebieden worden geclassificeerd per regio, die op hun beurt weer zijn onderverdeeld in kleine districten, wards en individuele estates.
Deze indelingen worden gemaakt door de Wine and Spirit Board, aangesteld door de Minister van Landbouw. Op elke fles bevindt zich een zegel, verleend door deze 'raad', die borg staat voor de betrouwbaarheid van de informatie op het etiket, zoals herkomst, druivensoort en jaartal.
Blauwe druivensoorten.
De afgelopen jaren zijn steeds meer wijngaarden met blauwe druivensoorten aangeplant. Aan het begin van het nieuwe millennium was zelfs driekwart van de nieuwe aanplant blauw.
Cabernet Sauvignon - In bijna alle regio's van de Kaap wordt dit ras verbouwd, maar het komt het meest voor in Paarl en Stellenbosch. Deze edele druif tekent voor meer dan een kwart van de totale rode wijnproductie, meer dan welk ander ras dan ook.
Merlot - Vroeger werd merlot vaak gebruikt in een blend met Cabernet Sauvignon, maar wordt nu steeds meer als cépagewijn gebotteld. Dit fruitige, rijke druivenras wordt verbouwd in Stellenbosch, Paarl en Worcester, maar ook in de drogere regio's langs de westkust.
Pinotage -In 1925 kruiste professor Perold, een Zuid-Afrikaanse wijnbouwdeskundige, de Pinot Noir en de Cinsaut (toen lokaal bekend als Hermitage), en Pinotage was geboren. Deze druivensoort, die bijna alleen in Zuid-Afrika voorkomt, wordt wereldwijd geprezen om zijn kenmerkende rijke, kruidige wijnen. Dit ras wordt nu op ruim een vijfde van de wijngaarden verbouwd.
Pinot Noir - Hoewel Pinot Noir nog niet op grote schaal wordt verbouwd, worden er uitstekende wijnen van gemaakt in het koele Walker Bay en gebieden in de omgeving van Elgin.
Shiraz - Shiraz gedijt uitstekend in de Cape en brengt intens rokerige en kruidige wijnen voort. Vooral in de warmere gebieden is de aanplant aanmerkelijk gestegen.
Andere rode wijnen - De Cinsaut wordt op redelijk grote schaal verbouwd; men maakt er vooral vaak blends van. De Cabernet Franc en Mourvèdre zijn recentelijk geïntroduceerd.
Witte druivensoorten
Hoewel men streeft naar meer evenwicht tussen witte en blauwe druivensoorten, blijven de witte domineren. Er worden momenteel in Zuid-Afrika dan ook prachtige witte wijnen gemaakt.
Chardonnay - Dit populaire edele ras werd de afgelopen jaren in veel nieuwe wijngaarden aangeplant. De Chardonnay levert zeer elegante wijnen met een fruitig aroma (al dan niet op hout gegist en gelagerd).
Chenin Blanc (Steen) - De meest voorkomende druivensoort in de Kaap. Moderne wijnbouwers hebben de kwaliteit van de Chenin verbeterd en maken er nu levendige en volle wijnen van, die uitstekend bewaard kunnen worden.
Sauvignon Blanc - Zuid-Afrikaanse wijnen van dit ras baren internationaal veel opzien. Wijngaarden met Sauvignon Blanc zijn vooral te vinden in Paarl, Stellenbosch en Constantia.
Sémillon - Ooit de meest verbouwde soort in de Kaap. Hoewel hij vandaag de dag nog maar een zeer klein percentage van het totaal vertegenwoordigt, wint de Sémillon weer aan populariteit. Hij levert zeer intense, smaakvolle wijnen op.
Andere witte wijnen - Andere druivensoorten zijn onder meer de Riesling, Colombard, Gewürztraminer, Muscat de Frontignan, Muscat d'Alexandrie, Pinot Gris, Cape Riesling (Crouchen Blanc) en Viognier.
De productie.
De productie is voor het grootste deel in handen van 82 estates en 70 coöperaties. Deze coöperaties alleen persen ongeveer 85% van de totale Zuid-Afrikaanse druivenoogst. Van de hieruit geproduceerde wijn wordt 90% aan producenten/ groothandelaren en aan de KWV geleverd.
De Zuid-Afrikaanse wijnindustrie wordt gesteund door een aantal instanties, waaronder het ‘Nietvoorbij Instituut voor Wijnbouw en Oenologie’ (een onderzoeksinstituut van de staat met zo’n 230 werknemers), verschillende wijnbouwafdelingen van de Universiteit van Stellenbosch, het ‘Elsenburg Agricultural College’ (gespecialiseerd in wijnbereidings-technieken) en een twaalfkoppige adviescommissie van de KWV.
De KWV verzorgt 70% van de wijnexport , maar groothandelaren, coöperaties en estates ondernemen steeds vaker zelf stappen om zelf overzeese markten te betreden.
Een uitgebreid distributienetwerk van groot- en detailhandelaren, coöperaties, estates en andere organisaties die rechtstreeks wijn verkopen, verzorgen de binnenlandse markt.
In Zuid-Afrika zijn 215.820 mensen, direct of indirect, werkzaam in de wijnindustrie: van arbeiders in de wijngaard tot mensen die betrokken zijn bij het verpakken van de wijn, de wijnhandel en het toerisme.
Momenteel heeft Zuid-Afrika zo’n 100.000 hectare aan wijngaard, verspreid over een gebied van 800 km lengte. Ofschoon plaatselijke wijngaarden slechts 1,4% uitmaken van alle wijngaarden ter wereld, is Zuid-Afrika de op zes na grootste wijnproducent en neemt het land 3% van totale wijnproductie ter wereld voor zijn rekening. Van de totale jaaropbrengst, die zo’n 812 miljoen liter bedraagt, wordt 65% gebruikt voor het maken van wijn, 16% voor brandy, 12% voor wijnalcohol en 7% voor druivenconcentraat.
Op dit moment is 77 % van de totale wijnproductie in Zuid-Afrika wit en slechts 23 % rood. Door een toenemende aanplant van druivenrassen voor rode wijnen, zal de komende jaren het aandeel van de productie van rode wijn stijgen.
Er zijn in Zuid-Afrika drie soorten wijnproducenten:
Estate wineries (82): deze gebruiken alleen druiven van hun eigen wijngaard om wijn te maken.
Coöperaties (70): deze maken op gemeenschappelijke basis wijn van druiven van hun eigen leden.
Onafhankelijke kelders (73) plus een aantal groothandelaren: deze maken wijn van druiven van hun eigen wijngaard, maar kopen ook druiven en wijn in om onder hun eigen merknaam te bottelen.
Export.
In het verleden werd de meeste wijn in het binnenland via groothandelaren verkocht. Nu er uit het buitenland steeds meer interesse wordt getoond in Zuid-Afrikaanse wijnen, neemt de export een grote vlucht.
Voor alle wijnen die naar het buitenland worden geëxporteerd geldt dat ze een export-vergunning nodig hebben. Van elke voor export bestemde zending wijn wordt een monster genomen en naar de ‘Wine & Spirit Board’ in Nietvoorbij, Stellenbosch gestuurd. Daar wordt het monster in het laboratorium uitgebreid getest voordat een vergunning wordt verleend.
Elke fles krijgt een officieel zegel van de ‘Wine & Spirit Board’, waarop staat vermeld dat de informatie op het label, d.w.z. over de oorsprong, het wijnjaar en de druivensoort, juist is.
De export van gebottelde witte wijnen bedroeg in 1999 42,1 miljoen liter, een toename van 116,5% ten opzichte van 1998. De export van witte bulkwijn in dezelfde periode steeg naar 27,9 miljoen liter, een toename van 9% ten opzichte van het voorgaande jaar. Ondanks een tekort aan rode wijnen, rees de exportverkoop van gebottelde rode wijn dat jaar tot 38,1 miljoen liter, een toename van 14%. De bulkexport van rode wijn daalde met 11% naar 17,6 miljoen liter. In totaal nam de export voor gebottelde wijn met 15,5% toe, terwijl bulkverkopen marginaal lager waren met 46,41 miljoen liter, tegen 41,43 miljoen liter het jaar ervoor.
Landen waar de export voor gebottelde wijnverkopen in 1999 de grootste groei te zien gaven ten opzichte van 1998, waren het Verenigd Koninkrijk, waar de verkopen stegen met 26%, Nederland met 42%, Scandinavië met 32% en de VS met 35%.
Druivensoorten die in 1999, ten opzichte van 1998, de grootste groei te zien gaven waar het gebottelde wijn betreft, waren Chardonnay (16%) en Shiraz (21%). De totale export betreft voor 60% witte wijnen en voor 40% rode wijnen.
Men is hard bezig om door te dringen in nieuwe exportmarkten, met name in landen waar men minder prijsgevoelig is. Het gaat om wijnproducerende landen waar consumenten een vast wijngebruik kennen en graag kwaliteitswijnen willen proberen. Voor hen is kwaliteit belangrijker dan de prijs. Zuid-Afrika exporteerde in 1999 bijvoorbeeld 3,8 miljoen liter wijn naar Frankrijk, een toename van 25% ten opzichte van het voorafgaande jaar. De verkopen naar West-Europa, waaronder Frankrijk, stegen met 15% in vergelijking met 1998.
Belangrijkste exportmarkten voor Zuid-Afrikaanse stille wijn in 1999
| Land | Totale export in liters | Aandeel rode wijn | Marktaandeel totaal |
| Verenigd Koninkrijk | 53.755.786 | 36,9% | 42,1% |
| Nederland | 19.300.303 | 58,2% | 15,1% |
| Scandinavië | 9.828.197 | 59,3% | 7,7% |
| Duitsland | 9.623.090 | 53,2% | 7,5% |
| België | 7.477.744 | 55,4% | 5,9% |
| Verre Oosten | 5.911.218 | 30,2% | 4,6% |
Bron : South African Wine Industry Statistics, 2000
|
| Pinotage | Korte geschiedenis over de pinotage.
Lang Pad na Pinotage
Deur Anton Raath
2002-01-25 - Min dinge is so eg Suid-Afrikaans as Pinotage. Sonskyn, braaivleis en Chevrolet is ook te vinde in Australië of aan die Weskus van Amerika, maar Pinotage, ongeag waar jy hom raakloop, ongeag wie die druif aanplant, en ongeag wie die wyn maak, se karakter bly Suid-Afrikaans.
Pinotage vind sy ontstaan in 1925 by die Universiteit van Stellenbosch, waar professor A.I. Peroldt die nuwe druif skep deur Pinot Noir en Cinsaut variëteite te kruis. Cinsaut was op daardie stadium in Suid-Afrika bekend as Hermitage, en van daar is die nuwe druifsoort [Pino][tage] gedoop. Dit was egter eers in 1961 dat die naam Pinotage sy debuut op 'n wynetiket gemaak het, dié van die 1959 Lanzerac Pinotage.
Die Pinot Noir druif is die basis vir die hoogs gesogte Boergondiese wyne, terwyl Cinsaut 'n onpretensieuse rooi druif is wat in heel gemiddelde wyne in die suide van Frankryk gebruik word. Dit is 'n kuns om Pinot Noir suksesvol te kweek, waar Cinsaut weer aan die ander kant 'n sterk plant is wat goed weerstand bied teen 'n verskeidenheid wingerdsiektes. Prof Peroldt se hoop was om die beste eienskappe van beide druiwe in een plant te kombineer, met die klassieke smaak van Pinot Noir uit 'n druif wat sterk en betroubaar groei.
Die aanvanklike resultate was nie juis bemoedigend nie, en die nuwe variëteit was al amper vergete toe 'n Pinotage in 1961 die Groot Kampioenskap van die Kaapse Jongwyn Skou wen. Die gevolg was 'n skielike belangstelling in die druif (wat maklik was om met hoë suikervlakke te kweek) en uiteindelike oorproduksie. Na sy kortstondige glorie was Pinotage skielik bekend as goedkoop kanwyn. Die wyn was beskryf as bitter, met 'n smaak van naellak en geroeste spykers, en was duidelik nie gereed vir die tafel nie.
Tog het 'n paar wynmakers aangehou eksperimenteer met Pinotage, in besonder by Kanonkop en Simonsig. Die resultate was bemoedigend, en het bewys dat Pinotage 'n behoorlike wyn kan produseer, maar teen die begin van die jare negentig was die grootste deel van die oes bestem om as brandewyn gedistilleer te word. En toe skryf Kanonkop se Beyers Truter in 1991 sy Pinotages in vir die Internasionale Wyn en Spiritualieë Kompetisie, en verower hy die titel van Wynmaker van die Jaar. As eerste Suid-Afrikaner wat hierdie hoogs gesogte posisie behaal het, was dit nie net 'n oorwinning vir die wynmaker en sy kelder nie, maar ook vir Pinotage.
Skielik het Pinotage die aandag van die internasionale mark gekry, en die hernieude vraag sou teen 1995 die prys van Pinotage druiwe opstoot tot R3 000 per ton. Suid-Afrikaanse wynmakers kon die druif weer ernstig opneem en het begin belê in Franse eikevaatjies. By 'n wynproe van Kanonkop Pinotages het James Suckling, redakteur van "American Spectator", verbaas uitgeroep: "Wat op aarde gaan hier aan? Dit is uitstekend... uitstekend! Waarom het julle die druif vermoor?"
Grondige navorsing het intussen bewys dat die oorspronklike bitter smaak van Pinotage te wyte was aan fermentering teen 'n té lae temperatuur. Meer konstante kwaliteit en die nuwe markte wat na die einde van apartheid ontstaan het, het daarvoor gesorg dat 'n nuwe wêreld vir die eg Suid-Afrikaanse Pinotage wyne kon oopgaan. Tans word ongeveer 5% van alle Suid-Afrikaanse wingerde aan Pinotage bestee.
Vandag word Pinotage gebruik om wyne van verskillende style te maak; vanaf jong, vrugtige wyne in die styl van 'n Beaujolais, tot dieprooi wyne in die styl van Cotes du Rhone en Zinfandel. Daar is selfs 'n methode champenoise Pinotage vonkelwyn wat deur Villa Noortheim in Nieu-Seeland geproduseer word.
'n Goeie Pinotage sal 'n diep, vrugtige smaak hê, met soms die geure van piesang en bessies te bespeur, met 'n satynagtige tekstuur. Hou egter in gedagte dat dit 'n relatief nuwe variëteit is, en dat dit elke landgoed vrystaan om sy eie interpretasie aan sy Pinotage te gee.
Alhoewel Pinotage eg Suid-Afrikaans is, is dit lank nie meer eksklusief aan Suid-Afrika nie. Pinotage wingerde word ook gevind in Zimbabwe, Kalifornië (Sutter Ridge en Phoenix), Kanada (Lake Breeze Vineyards), Brasilië en Nieu-Seeland (waar die druif se dikker skil ideaal aard in die vogtige toestande). Brasilië se Marcus James Pinotage 1997 het selfs by die La Mujer Elige 2000 in Argentinië 'n silwer medalje gewen.
Oor die bestek van die afgelope tien jaar het die nederige Pinotage sy pad teruggeveg tot 'n onbetwyfelbare eerbaarheid, met 'n swaar verdiende posisie van trots onder die Nuwe Wêreld wyne.
|
| Wijnregios | De wijngebieden.
In 1973 werd een systeem van herkomstbenamingen ingevoerd en werden de Zuid-Afrikaanse wijngebieden onderverdeeld in een serie officiële gebieden, districten, wards en estates. De meeste wijngaarden liggen in de West-Kaap dichtbij de kust, maar er wordt ook wijn geproduceerd in de drogere streken iets noordelijker en oostelijker. Bijvoorbeeld in Klein Karoo, Olifantsrivier en Oranjerivier. De klimatologische omstandigheden in deze gebieden verschillen nogal, waardoor ook de wijnbouwtechnieken en -stijlen per streek verschillen vertonen.
De traditionele wijngebieden van het Kaapse schiereiland en omliggende streken hebben een overwegend mediterraan klimaat met warme, droge zomers en voldoende neerslag in de winter, waardoor irrigatie niet nodig is. Naarmate men meer in de richting gaat van Klein Karoo, wordt het klimaat steeds droger en warmer, met grote verschillen tussen zomer- en wintertemperaturen. Er valt zelfs af en toe regen in de zomermaanden.
CONSTANTIA
Constantia omvat de alom bekende Constantiavallei waar Simon van der Stel zijn historische boerderij stichtte. Uit deze streek komt de dessertwijn die in de 19e eeuw zo populair was. Er zijn vijf estates in de ward die allen de traditie om uitstekende wijnen te maken voortzetten.
De wijngaarden liggen tegen de hellingen van de Constantiaberg, een uitloper van de Tafelberg, met Kaapstad aan zijn voet. De wijnstokken profiteren van de schaduw van de berg in middag en van de koele zeewind uit False Bay op nog geen acht kilometer afstand. Irrigatie is overbodig omdat er voldoende regen valt.
DURBANVILLE
Durbanville ligt net als Constantia heel dicht bij Kaapstad en een aantal wijngaarden zijn inmiddels zelfs opgeslokt door de noordelijke buitenwijken van deze stad. Desondanks maken vier estates nog steeds een groot aantal verschillende, vooral rode, wijnen. Deze estates liggen voornamelijk op de hellingen. De bodem hier (‘Covelly’ en ‘Hutton’) is diep en de afwatering goed. De koele wind van zee tempert de zomerse hitte en maakt de lucht droger, waardoor de kans op schimmel en ziektes minder wordt.
KLEIN KAROO
Dit is een uitgerekte streek, die van oost naar west loopt van Montagu tot Oudtshoorn. Er heerst een extreem klimaat met warme zomers en weinig neerslag. Wijngaarden liggen vooral in riviervalleien waar water voor irrigatie volop beschikbaar is. Uit deze streek komen de meest bekende Zuid-Afrikaanse versterkte wijnen. Let ook op Chenin blanc, want de natuurlijke hoge zuurgraad en fruitigheid van deze druif maken haar bijzonder geschikt voor warmere gebieden.
OLIFANTSRIVIER
Deze streek strekt zich uit in een strook van noord naar zuid langs de brede vallei van de Olifantsrivier. Ook hier zijn de zomers relatief warm in vergelijking met een aantal andere Zuid-Afrikaanse wijngebieden en er valt relatief weinig regen. De samenstelling van de bodem varieert van zanderige grond tot rode kleihoudende leem.
Door middel van zorgvuldige snoeimethodes, die er voor zorgen dat de druiven door hun eigen bladeren tegen de zon worden beschermd, en moderne wijnbereidingstechnieken, ontpopt Olifantsrivier zich als bron van wijnen met een goede prijs-kwaliteit verhouding.
In Olifantsrivier liggen de wards van Vredendal, Spruitdrift, Lutzville Valley en Koekenaap.
OVERBERG
Nog niet zo lang geleden is men begonnen met het aanleggen van wijngaarden in deze koele zuidelijke streek. Nieuwe wijngebieden hier zijn Elgin en Walker Bay. Uit dit laatste gebied, vlakbij de kustplaats Hermanus, komen nu wijnen van een aantal van Zuid-Afrika’s beste druivensoorten, de Chardonnay, Pinot noir en Sauvignon blanc.
Deze wijngaarden, sommigen bijna grenzend aan zee, profiteren van koele wind van de Atlantische Oceaan. De bodemsoorten, ‘weathered shales’ en ‘terroir’, zijn voor rassen die van een koel klimaat houden.
PAARL
Paarl, een schilderachtige stad op 50 kilometer van Kaapstad, huist de KWV en de wereld-beroemde Nederburg veiling. Naast deze twee publiekstrekkers is Paarl ook één van Zuid-Afrika’s belangrijkste wijnproducerende gebieden. Hier bevinden zich een aantal van haar meest prestigieuze wijnproducenten en meest progressieve coöperaties. Er heerst een typisch Mediterraan klimaat, de zomers zijn lang en warm, de jaarlijkse neerslag is ongeveer 650 mm, minder dan in Constantia weliswaar, maar voldoende om alleen in extreme omstandigheden irrigatie toe te hoeven passen. Plaatselijke bodemsoorten kunnen onderverdeeld worden in drie hoofdsoorten: ‘Table Mountain zandsteen’ bij de Bergrivier, granietbodem in de nabijheid van Paarl zelf en ‘weathered shales’ in het noordoosten.
Men verbouwd in Paarl een grote verscheidenheid aan druiven, waarvan Cabernet Sauvignon, Pinotage, Chardonnay, Chenin blanc and Sauvignon blanc het meeste potentieel bezitten om te worden geëxporteerd.
In deze streek ligt de ward van Franschhoek, waar het karakter van de Franse hugenoten bewaard is gebleven, dat bovendien nog in de wijnen terug te vinden is.
PIKETBERG
In Piketberg heersen hoge zomertemperaturen en vanwege de weinige neerslag wordt irrigatie alom toegepast. De meeste wijnen worden door coöperaties gemaakt. Recente investeringen in nieuwe technologieën, nieuwe klonen en verbeterde wijnbouwtechnieken hebben geleid tot een nieuwe generatie redelijk geprijsde tafelwijnen.
ROBERTSON
De bodem in Robertson is rijk aan leem en dit maakt hem niet alleen uitermate geschikt voor het grazen van renpaarden van fokkerijen, maar ook voor goede wijn. De zomertemperaturen zijn hoog en de gemiddelde jaarlijkse neerslag ligt rond de 400 mm. De constructie van een grote dam aan het begin van de vorige eeuw zorgde voor betrouwbare en goedkope irrigatie. Dit heeft geleid tot de snelle groei van estates en coöperaties in deze streek.
Robertson staat bekend om haar kwaliteitswijnen. Behalve de kenmerkende versterkte dessertwijnen, waar de streek van oudsher bekend om stond, komen hier nu ook een aantal van Zuid-Afrika’s meest gewaardeerde Chardonnay en Shiraz wijnen vandaan.
In Robertson vindt men een tiental wards.
STELLENBOSCH
De prachtige universiteitsstad Stellenbosch ligt in het centrum van Zuid-Afrika’s belangrijkste wijnstreek. Stellenbosch is de enige universiteit met een afdeling wijnbouw en oenologie. Hier hebben veel van Zuid-Afrika’s meest succesvolle wijnmakers hun opleiding gevolgd. De Elsenburg School of Agriculture en de Nietvoorbij Instituut van Wijnbouw en Oenologie liggen beide in de buurt van Stellenbosch. Deze organisatie heeft een van de meest moderne experimentele wineries ter wereld. Op testboerderijen (verspreid over het wijngebied) wordt belangrijk onderzoek gedaan naar o.a. nieuwe druivenrassen, klones en onderstokken.
Omstandigheden in deze streek zijn bijzonder geschikt voor veel edele rassen. De ‘Hutton’ en ‘Clovelly’ bodemsoorten van de valleien bevatten meer graniet naarmate men de helling opgaat. De gemiddelde neerslag schommelt tussen de 600 tot 800 mm per jaar.
Onder de 32 wijnproducenten en 34 estates komt men veel bekende namen tegen. De streek produceert uitstekende wijnen van bijna alle edele druivenrassen en is bekend om de kwaliteit van haar geassembleerde rode wijnen.
SWARTLAND
Swartland grenst in het noorden aan Piketburg en verschilt qua ligging en klimaat dan ook niet veel van deze streek. Swartland leverde oorspronkelijk robuuste, volle rode wijnen en versterkte wijnen van hoge kwaliteit. Vandaag de dag produceert men er goede, goedkope, lichte wijnen evenals prijswinnaars van edele druivenrassen, topklasse portwijnen en steeds meer wijnen bestemd voor de export.
TULBACH
De wijngaarden, aan drie kanten omringd door de imposante Winterhoek bergen, liggen zij aan zij met boomgaarden en graanvelden.
Bodemsoorten in de vallei zijn bijzonder gevarieerd, van zandbodems in de vallei tot bodems die zeer veel steen bevatten hoger de hellingen op. Zomertemperaturen zijn hier hoog. In dit bergachtig gebied zijn veel verschillende microklimaten, waar men slim gebruik van maakt. Er zijn momenteel vijf estates en twee coöperaties die wijn produceren.
WORCESTER
Worcester, met negentien coöperaties, levert jaarlijks een kwart van Zuid-Afrika’s totale wijnproductie. Het is tevens de streek waar de meeste brandy gemaakt wordt. Hier is ook de KWV Brandy Cellar, de grootste ter wereld, gevestigd.
De streek beslaat een groot deel van de vallei van de Breede Rivier en haar zijrivieren. Zij wordt aan drie kanten door bergen omringd en in het oosten grenst zij aan Robertson. De samenstelling van de bodem en de microklimaten in de diverse riviervalleien verschillen aanzienlijk van elkaar.
|
| Extra info |   
|
| Slotbeschouwing | De conclusie is overduidelijk: Te Judice maakt brandhout van de vermeende middelmatigheid van de Pinotage!
Mits goede selectie en oordeelkundige (hout)lagering tonen deze wijnen karakter, evenwicht, smaakvolle diepte en fijne tanninestructuur. Laat Bobbejaan die berg maar rustig verder beklimmen en er staat de wijnliefhebber nog veel smaakvols te wachten!!
Onze oprechte dank aan Ronny voor die prachtige, mooi gevarieerde selectie èn voor het ronduit schitterrende dossier dat hij voor deze gelegenheid heeft samengesteld!
Volgende avond: 10 maart 2003 : Carmenère door Yvo |
|